Diabetes

Diabetes Mellitus en de voeten

Wanneer bij diabetes de stofwisseling niet goed werkt door een te hoge bloedsuikerspiegel kunnen er complicaties optreden. De voeten zijn extra gevoelig voor deze complicaties en diabetes.

  • Het gevoel in de voeten kan minder worden
  • Wondjes aan de voet kunnen genezen slecht
  • Er kunnen infecties ontstaan bij de wondjes
  • Zenuwen en spieren kunnen minder gaan werken waardoor de voet van vorm kan veranderen
  • Bij vormverandering van de voet kan er eerder eelt ontstaan

Bij diabetes is het aan te bevelen om de voeten regelmatig te laten verzorgen en controleren door een pedicure. Indien u over een verwijzing van uw huisarts beschikt, kunt u in veel gevallen de nota bij de zorgverzekeraar declareren.

Pedicure behandeling bij Diabetische voet:

Bij de eerste behandeling invullen van een screeningslijst en een basis voetbehandeling. Bij vervolgbehandelingen word naast de basis voetbehandeling aan de hand van de screeningslijst gecontroleerd of er veranderingen zijn aan de stand van de voet, de temperatuur en de beweeglijkheid en wordt gelet op wondjes en verkleuringen die extra aandacht verdienen.


Simm’s-Classificatie
Diabetes

De zorg voor diabetespatiënten vindt voor een groot deel plaats in de eerste lijn. Hiermee bedoelen we de huisartsenzorg. Dit is de zorg waarvan u zonder verwijzing en op eigen initiatief gebruik kunt maken. De huisarts fungeert hier vaak als een soort poortwachter naar de (meer) specialistische tweede lijn zorg.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat één op de vier diabetespatiënten vroeg of laat te maken krijgt met voetproblemen. Dit komt door veranderingen die kunnen optreden in de doorbloeding, aan de zenuwen en in de beweeglijkheid van de gewrichten.

Als het gaat om voetzorg bij diabetespatiënten kunnen de volgende betrokken zorgverleners in de eerste lijn worden onderscheiden:

  • Huisarts
  • Praktijkondersteuner/diabetesverpleegkundige
  • Podotherapeut
  • Pedicure met aantekening diabetische voet
  • Medisch pedicure
  • Diabetes podotherapeut

Voor het bepalen van de frequentie van de controle  wordt gebruik gemaakt van een risicoclassificatie, genaamd de Simm’s classificatie. Om deze classificatie vast te stellen zal de zorgverlener de voeten screenen.

De huisarts voert in tachtig procent van de  gevallen de regie en draagt ook de verantwoordelijkheid, wanneer het gaat om de organisatie rondom  diabeteszorg type 2.  De jaarlijkse voetcontrole, inclusief de screening op risicofactoren, wordt eens per jaar in de huisartsenpraktijk uitgevoerd, meestal door de praktijkondersteuner.  Indien er afwijkingen geconstateerd worden en de huisartsenpraktijk moet doorverwijzen voor voetzorg, wordt gewerkt  aan de hand van een overzichtelijk schema:

Diabetes

*PS: protectieve sensibiliteit
**PAV: Perifeer Arterieel Vaatlijden

Krijgt u een Simm’s classificatie 0 dan houdt dit in dat u in de meeste gevallen de kosten zelf betaalt.


Tegenover de verschillende Simm’s Classificaties staan verschillende Zorgprofielen:

Zorgprofiel 1

  • Verlies PS of PAV
  • Bestaat uit:
    • 1x per jaar screening bij DV of MP, ter controle op risicofactoren. Uitkomst wordt gerapporteerd aan de huisarts
    • Instrumentele behandeling t.b.v. voetverzorging 8x per jaar (1x in 6/7 weken)
    • Tijdens onderzoek/controle vindt educatie plaats en stimulering van zelfmanagement om wondjes te voorkomen en risicofactoren te verminderen
  • Doel:
    • Vroege diagnostiek ter voorkoming van wonden
    • Indicatiestelling preventieve voetzorg
    • Juiste voetzorg ter voorkoming van wonden
    • Podotherapeut wordt indien nodig geconsulteerd door DV/MD

Zorgprofiel 2

  • Verlies PS in combinatie met PAV zonder tekenen van verhoogde druk
  • Bestaat uit:
    • 1x per jaar voetonderzoek bij podotherapeut, waarbij de oorzaak van risicofactoren wordt achterhaald en een behandelplan opgesteld
    • 1x per jaar podotherapeutische controle, waarbij de uitkomst van het behandelplan wordt geëvalueerd en eventueel bijgesteld
    • Instrumentele behandeling t.b.v. voetverzorging 8x per jaar (1x 6/7 weken)
    • Tijdens instrumentele behandeling zal indien nodig screening worden verricht op (nieuwe) risicofactoren. Ook aandacht voor educatie en stimuleren zelfmanagement om wondjes te voorkomen en risicofactoren te verminderen
  • Doel:
    • Vroege diagnostiek ter voorkoming van wonden
    • Indicatiestelling preventieve voetzorg
    • Juiste voetzorg ter voorkoming van wonden
    • Podotherapeut stelt het behandelplan op en voert deze uit
    • Voetzorg kan worden gedelegeerd naar DV/MP
    • Screening wordt in overleg uitgevoerd

Zorgprofiel 3

  • Verlies PS met tekenen van verhoogde druk of verlies PS en PAV en tekenen van verhoogde druk
  • Bestaat uit:
    • 1x per jaar voetonderzoek bij podotherapeut, waarbij de oorzaak van risicofactoren wordt achterhaald en een behandelplan opgesteld
    • Toepassen van podotherapeutische therapie of therapieën
    • 2x per jaar podotherapeutische controle, waarbij de uitkomst van het behandelplan wordt geëvalueerd en eventueel bijgesteld
    • Instrumentele behandeling t.b.v. voetverzorging 8x per jaar (1x 6/7 weken)
    • Tijdens podotherapeutische controle en/of instrumentele behandeling zal indien nodig screening worden verricht  op (nieuwe) risicofactoren. Ook aandacht voor educatie en stimuleren zelfmanagement om wondjes te voorkomen en risicofactoren verminderen
  • Doel:
    • Vroege diagnostiek ter voorkoming van wonden
    • Indicatiestelling preventieve voetzorg
    • Juiste voetzorg ter voorkoming van wonden
    • Podotherapeut stelt het behandelplan op en voert deze uit
    • Voetzorg kan in nauw overleg worden gedelegeerd naar DV/MP
    • Screening wordt in overleg uitgevoerd

Zorgprofiel 4

  • Wond in het verleden of doorgemaakte amputatie
  • Bestaat uit:
    • 2x per jaar voetonderzoek bij podotherapeut, waarbij de oorzaak van risicofactoren wordt achterhaald en een behandelplan  opgesteld
    • Toepassen van podotherapeutische therapie of therapieën
    • 2x per jaar podotherapeutische controle, waarbij de uitkomst van het behandelplan wordt geëvalueerd en eventueel bijgesteld
    • Instrumentele behandeling t.b.v. voetverzorging 12x per jaar (1x 4 weken)
    • Tijdens podotherapeutische controle en/of instrumentele behandeling zal indien nodig screening worden verricht  op (nieuwe) risicofactoren, ook aandacht voor educatie en stimuleren zelfmanagement om wondjes te voorkomen en risicofactoren verminderen
  • Doel:
    • Vroege diagnostiek ter voorkoming van wonden
    • Indicatiestelling preventieve voetzorg
    • Juiste voetzorg ter voorkoming van wonden
    • Afhankelijk van de uitkomst van het podotherapeutisch onderzoek wordt in overleg met huisarts en revalidatiearts bepaald of  behandeling van de patiënt kan worden vervolgd in de eerste lijn. Specifieke medische en biomechanische kennis is namelijk nodig om de status en het functioneren van de voet goed te kunnen vaststellen.
Diabetes