Hoofdstuk 15
Korte Verhalen
Enkele korte verhalen over gebeurtenissen die het personeel van de brigade Venlo alsook de brigade Venlo in het algemeen betreffen:
20 oktober 1892: Gevangene Korte Verhalen
De tekst van de reisorder spreekt voor zich.
1974: KMar Venlo Trofee
Begin mei 1974 verzond de 1e luitenant A.K. Jager, brigadecommandant der Koninklijke Marechaussee Venlo, aan Nederlandse, Belgische en Duitse Korpsen van Politie, Douane en ‘Militaire Politie’, dienstdoende in en in de directe omgeving van Venlo, een brief waarin hij het voornemen kenbaar maakte, voor het organiseren van een internationale pistool-schietwedstrijd. De organisatie was in handen van de brigade Venlo.
Met dit schrijven ontwikkelde zich een uniek evenement voor de brigade Venlo. Met grote belangstelling vonden de eerste inschrijvingen plaats. Onder verre van gunstige weersomstandigheden kwamen de deelnemers aan de eerste wedstrijd naar de schietbaan de ‘Groote Heide’ te Venlo. De eerste deelnemende teams waren, de Gemeentepolitie Tegelen, de Gemeentepolitie Venlo, het ‘Grenzschutzamt’ Kleve, de ‘Kreispolizei’ Geldern, de ‘Kreispolizei’ Kempen, de Rijkspolitie district Roermond, het ‘Zollkommissariat’ Kaldenkirchen en de brigade Koninklijke Marechaussee Venlo.
De wedstrijd om de wisselprijs de ‘KMar Venlo Trofee’ had tot doel, de al lang aanwezige dienstcontacten door een sporttreffen te verstevigen.
De ‘KMar Venlo Trofee’ werd door ‘Het Dagblad voor Noord-Limburg’ ter beschikking gesteld als wisselprijs voor de teams. Het eerste schot werd afgevuurd op 23 september 1974 om 09.30 uur door de adjunct-directeur van ‘Het Dagblad voor Noord-Limburg’, Dhr. J. Verkleij. Er ontwikkelde zich volgens een strak aangehouden tijdschema een ‘strijd’ om de hoogste eer. De organisatoren, André Jager, Leo Savelberg en Jacques Hendrix, hadden niets aan het toeval overgelaten. Ook met het eventueel niet meewerken door Pluvius1 had men rekening gehouden. De schietpunten waren geheel overdekt en verschillende tenten stonden opgesteld om kruit en toeschouwer droog te houden.
Naast de deelnemers werd deze wedstrijd tevens bezocht door een aantal genodigden, die als gastschutter deelnamen. Dit waren de commandant der 1e Divisie Koninklijke Marechaussee kolonel W.H.H. Geertsen, de commissaris van Gemeentepolitie Venlo de heer G.H.J. Hüskens, als ‘Vorsteher des Hauptzollamtes’ Geldern de heer Froese, als ‘Vorsteher des Grenzschutzamtes’ Kleve de heer Wiederseiner, als vertegenwoordiger van de commandant der Rijkspolitie van het district Roermond de luitenant Pinckaerts, als vertegenwoordiger van de ‘Kreispolizeibehörde’ Geldern de ‘Bezirkscommissar’ Dahinten en de commandant van het district Koninklijke Marechaussee Limburg majoor L. Dols.
Winnaar van de ‘KMar Venlo Trofee’ 1974 werd de ‘Kreispolizei’ Kempen. De 2e plaats was voor de brigade Koninklijke Marechaussee Venlo. De 3e plaats was voor de ‘Kreispolizei’ Geldern. Prijsuitreiking vond plaats in de kantine van de brigade Venlo.
Na 1974 groeide de ‘KMar Venlo Trofee’ uit tot een groots evenement en kreeg nationaal en internationaal steeds meer bekendheid. Er volgden verslagen in de buitenlandse pers waaronder de ‘Rheinische Post’, de ‘Neue Ruhr Zeitung’ en in de ‘Klevener Nachrichten’ van bijvoorbeeld 11 oktober1979, “Nur ein Ring fehlte der Mannschaft der Kreispolizeibehörde Kleve zum Sieg beim Schießwettbewerb um den Wanderpreis de “KMar Venlo Trofee”. Sie belegten somit hinter der Mannschaft der Kreispolizeibehörden Viersen den 2e Platz”. Het artikel in ‘Het Dagblad voor Noord-Limburg’ van 8 oktober 1983 luidde: “Het schietteam van de Douane uit Kaldenkirchen (Duitsland) heeft gisteren de schietwedstrijd om de ‘KMar Venlo Trofee’ van de Marechaussee gewonnen. De wedstrijd die voor de tiende maal plaats had, werd gehouden op de schietbaan de ‘Groote Heide’ in Venlo. Elf ploegen uit Nederland, België en Duitsland deden aan de wedstrijd mee”.
Uiteindelijk telde de ‘KMar Venlo Trofee’ 13 deelnemende teams. De laatste wedstrijd vond plaats in 1989. Terugblikkend op dit evenement, was de ‘KMar Venlo Trofee’ een mijlpaal125 voor de brigade Koninklijke Marechaussee Venlo.
10 juli 1981: De Sjelderme
“Om beej de sjelderme te kômme waar vur ‘ne jonge kaerel vruuger gên probleem, as hae maar gezônk van liéf en leede waar en neet bang waar oétgevalle. Hae hoofde gên hoëgesjoël-opleiding gehad te hebbe, maar hae mos waal flink en groët van postuur zien, dus eemes dae zien menke lôsde. Die sjelderme môste waal kênne laeze en sjriéve, angers koste ze gên proces-verbaal maake as det nuëdig waar. Die sjelderme waare gehoésvest in Vénlo net achter de Remundse Paort, woë nôw dae winkel van de Hema ligkt. Eigelik waar dao de infanterie-kazerne, maar de sjelderme haaje dao ein deil van in gebroék en zeej haaje dao auch eure paerdssjtal. Wie de infanterie in Blierick ein nie kazerne kreeg, haet det gebouw lang laeg gelaege. Nao de lêtste oorlog wie ’t wêggebombardeerd waar, is ’t neet miër opgebouwd. De sjelderme, auch waal Marechaussees geneumd, waare ein ôngerdeil van ’t Nederlandse leger en det die neet bang waare bleek op d’n 10e mei 1940, wie die in dae groëte bunker aan de Blierickse kank zoë lang hebbe sjtand gehaaje taenge de Duitse euvermach, woëbeej nag tiëntalle Duitsers zien gesjneuveld. Det waope van de Marechaussees besjteit nôw auch nag, al is ’t tenue nôw auch hiel angers wie vruuger. De Marechaussee duit nôw deens op b.v. Prinsjesdaag en dagelijks zien ze in de waer in de treine die de grens euverkômme vur passecontrôle, det doon ze auch op de autowaeg”. Een stukje proza uit Tegelen, over de Marechaussee Venlo.
16 augustus 1985: Handtas
“Een 24-jarige vrouwelijke Marechaussee uit Venlo is opgenomen in het ziekenhuis nadat zij woensdag op het NS-station in Venlo door een 18-jarig meisje uit Venlo was mishandeld.
Dat heeft een woordvoerder van de Marechaussee gisteren meegedeeld. Het meisje beledigde de Marechaussee toen die de 18-jarige Venlose sommeerde te stoppen met het bekladden van eigendommen van de spoorwegen met een viltstift.
Toen de Marechaussee haar om die reden wilde aanhouden, sloeg het meisje de vrouwelijke beambte in het gezicht met een handtas waarin zich onder meer een valmes bevond.
De Marechaussee liep daarbij een gebroken neus op en moest worden opgenomen in het Venlose ziekenhuis. Collega’s van haar hebben het meisje korte tijd later aangehouden. Zij is inmiddels weer op vrije voeten gesteld”.
29 december 1986: Nieuw-Guinea
“Venlo, Venray, Siebengewald, Maastricht. Adjudant Piet Spee, commandant grensbewaking van de Marechausseebrigade Venlo, heeft in zijn loopbaan zo’n beetje heel Limburg doorkruist. Aan dat rijtje standplaatsen zal er echter geen meer worden toegevoegd, want Piet Spee (55) gaat per 1 januari 1987 met functioneel leeftijdsontslag.
In zijn geboorte- en woonplaats Grashoek gaat hij zich volledig toeleggen op zijn groentetuin, zijn konijnen en zijn grote liefhebberij, de atletiek. Spee is een geoefend langeafstandloper, waarvan kasten vol vaantjes en bekers getuigen. Zijn beste tijd op de marathon is 3.08.24. De militaire carrière van Piet Spee ving op 11 november 1952 aan. Die dag stapte hij als dienstplichtig soldaat en Limburgse Jager2 de poort van de ‘Frederik Hendrik kazerne’ in Blerick binnen. “Ik had toen niet gedacht dat ik 34 jaar later aan de achterkant weer naar buiten zou komen”, zegt hij nu (de Venlose brigade is gevestigd aan de achterzijde van het kazernecomplex). Zomer 1953 ging hij bij de Marechaussee. Zijn eerste standplaats was Gilze-Rijen, gevolgd door Hilvarenbeek en na de opleiding tot wachtmeester, Maastricht. In 1962 bracht hij vijf maanden door op het eiland Biak in Nederlands Nieuw-Guinea, waar destijds duizend Nederlandse manschappen lagen. Een roerige periode die veel indruk heeft gemaakt op Piet Spee. “Je leert daar met weinig tevreden te zijn. We moesten veel improviseren, want er was heel weinig. Het ziekenhuis bijvoorbeeld, dat heette heel ‘deftig’ het Gouvernementshospitaal, maar het waren niet mee dan een paar nissenhutten”. Toen Nieuw-Guinea werd overgedragen aan Indonesië vertrokken de Nederlandse troepen.
Piet Spee ging weer gewoon naar Maastricht, maar niet voor lang, want Siebengewald werd in 1964 zijn volgende post. Ook daar was het feest snel afgelopen omdat die brigade werd opgeheven. Sinds 1965 zit Spee in Venlo, met uitzondering van de jaren 1973-1976, toen hij als plaatsvervangend brigadecommandant in Venray fungeerde.
Zes jaar geleden werd hij benoemd tot hoofd van de afdeling grensbewaking in Venlo, verantwoordelijk voor de doorlaatposten Station en Autoweg E 34. “Een boeiende en afwisselende loopbaan”, vertelt hij, terugkijkend.
Op de valreep van die carrière heeft Spee ook nog de aanzet gegeven tot automatisering bij de Marechaussee, waar de typemachine en het carbonpapier nog steeds gemeengoed zijn. Spee vond dat maar ouderwets en zette twee jaar geleden op eigen kosten een tekstverwerker in het kantoor neer. Het werk werd daardoor zó vergemakkelijkt dat zelfs de ‘hoge heren’ in Den Haag in de gaten kregen dat ook bij de Marechaussee aan automatisering niet te ontkomen valt. Binnenkort worden van rijkswege de eerste tekstverwerkers beschikbaar gesteld en Venlo krijgt de eerste.
Zelf wil Piet Spee er niet veel ophef over maken, maar zijn opvolger Jacques Hendrix weet het zeker: “Zeg maar gerust dat Piet de automatisering bij de Marechaussee een flink eind op gang heeft geholpen”.
Piet Spee houdt morgen 30 december 1986 een besloten afscheidsreceptie voor collega’s en vrienden”.
28 augustus 1987: Recordvangst
“Aan de Duitse grens in Venlo hebben Douane en Marechaussee afgelopen maandag 17 kilo heroïne onderschept. De drugs hebben een straatwaarde van circa 3,4 miljoen gulden. Het is de grootste partij heroïne die ooit in Limburg is gevonden.
De heroïne zat verstopt in een busje van twee Turkse families uit Den Bosch, die van vakantie uit hun vaderland terugkeerden. De partij kwam aan het licht bij een routinecontrole. Het busje was naar de kant van de weg gehaald omdat er geen ‘keuringsstickertje’ voor de ‘Algemene Periodieke Keuring’ (APK) op het nummerbord zat. Er zijn twee arrestaties verricht.
De Turken wilden in de nacht van zondag op maandag rond drie uur langs de grenspost aan de autoweg E-34 bij Venlo. Omdat de ‘APK-sticker’ ontbrak, werd besloten tot een nadere controle. Dat leverde aanvankelijk tien zakjes van elk 500 gram Turkse heroïne op, die ergens achter in de auto verborgen zaten. Toen het busje vervolgens van onder tot boven werd doorzocht, kwamen nog eens 24 zakjes van een pond aan het licht. De Douane en de Marechaussee, die de recordvangst gezamenlijk deden, hadden daarbij assistentie van een speurhond.
De twee families, vier volwassenen en vier kinderen, zijn met de heroïne, die van zeer goede kwaliteit is, ten minste vier grenzen gepasseerd. De vondst werd gisteren pas bekendgemaakt om degenen die de heroïne zouden moeten ontvangen, niet te alarmeren. Marechaussee en Douane proberen samen met de Politie de bestemming van de partij te achterhalen.
Van de vier aangehouden volwassenen zijn twee vrouwen woensdag weer vrijgelaten. Zij bleken niets van de drugsmokkel te weten. Voor de vier kinderen, van wie de jongste 3 jaar is, is elders onderdak gevonden. De twee mannen van 27 en 26 jaar zitten vast. De 27-jarige hoofdverdachte wordt vandaag voorgeleid aan de Officier van Justitie. Het busje en de heroïne zijn inbeslaggenomen”.
3 augustus 1989: Jubileum
“De brigade van de Koninklijke Marechaussee Venlo bestaat 150 jaar. Dat jubileum had eigenlijk een groot feest moeten worden, maar helaas had de brigade buiten de waard gerekend.
Ze hadden het zich zo mooi voorgesteld bij de Venlose Marechaussee. Het 150-jarig bestaan vieren in een hagelnieuwe brigade en die in één moeite door met feestvertoon openen.
Helaas voor de 74 manschappen van de Venlose brigade staken hoge ‘Haagse Pieten’ een spaak in het wiel. Nadat vorig jaar maart het grondwerk voor de nieuwe brigade aan de Rijnbeekstraat al was begonnen, viel onverwacht het besluit dat de bouw niet door mocht gaan. Er was te veel onzekerheid over het toekomstig takenpakket van de Koninklijke Marechaussee, zo luidde de motivering. Groter had de teleurstelling aan de Kazernestraat in Blerick niet kunnen zijn. De brigade moet zich al jaren behelpen met een ontoereikende, veel te kleine accommodatie, die op geen stukken aan de eisen voldoet. En toen vorig voorjaar de eerste spade de grond in ging, leek niets de langverwachte nieuwbouw meer in de weg te staan. Nadat de grootste opwinding over het Haagse besluit was gezakt, bleek tot opluchting van de brigade dat er geen sprake was van afstel, maar slechts van uitstel. Venlo kreeg vanuit de hoogste Marechaussee kringen de toezegging dat de nieuwbouw alsnog op het programma voor 1991 komt te staan. In een wat afgeslankte vorm weliswaar, maar allà. Alles beter dan die uitgebouwde bezemkast waar we nu zitten, redeneert men aan de Kazernestraat.
Het uitstel heeft wel tot gevolg gehad dat de brigade haar 150-jarige bestaan nog in de oudbouw moet vieren. Besloten is daarom af te zien van al te veel feestvertoon. Daarmee wordt gewacht tot de opening van de nieuwbouw in 1992, als er tenminste niet opnieuw een kink in de kabel komt. Aan het uitstel is het tevens te danken dat de Venlose Marechaussee de 150 jaar vol maakt als huurder. Nooit hebben de Venlose manschappen een eigen onderkomen gehad. Steeds moesten ze een beroep doen op verhuurders”.
1990: Potten en pannen
“Weet u waar Willy Caron – de grootste operazanger die Venlo ooit heeft voortgebracht – zijn zangcarrière begonnen is? Tussen de potten en de pannen in de keuken van de Blerickse Marechausseebrigade. In diezelfde keuken was Willy afgelopen vrijdag weer heel even terug. Dit ter gelegenheid van het afscheid van zijn broer John Caron , de man die Willy als kok opvolgde toen deze naar Amsterdam vertrok om aan het conservatorium te gaan studeren.
Willy vertelde dat hij zijn succesrijke loopbaan eigenlijk aan de Koninklijke Marechaussee te danken heeft. De leiding van dit ‘Wapen’ verleende in 1962 alle medewerking toen, Willy te kennen gaf, in zijn vrije uren door te willen leren in de muziek. Dat kon in Venlo niet, maar er werd bereidwillig gezorgd voor overplaatsing naar de brigade Amsterdam. Vier jaar bleef Willy daar bij de Marechaussee werken, totdat hij in 1966 een contract kreeg bij de opera van Keulen. “Maar bij de grens en op vliegvelden groeten ze me nog altijd”, liet Willy opgeruimd weten. Intussen had John in Blerick de pollepel van zijn broer overgenomen. De Caron-dynastie bleef daarom intact, zoals kapitein Janssen, de commandant van de brigade het vrijdag uitdrukte.
John, die als sergeant-majoor bij de mariniers in Indië had gezeten, kwam als oorlogsvrijwilliger in de officierskeuken van de ‘Frederik Hendrik kazerne’ te werken. Maar de eerste de beste dag al kreeg hij ruzie met een piepjong officiertje over de samenstelling van een lunchpakket, waarna hij naar de manschappenkeuken werd overgeplaatst. Toen Willy uit Venlo vertrok, schoof John door naar de Marechaussee keuken, waar hij de voorbije 27 jaar ontelbare rijst- en stroganoffschotels bereidde én allerlei klusjes opknapte. Want wat Willy in zijn keel had, heeft John in zijn handen, merkte kapitein Janssen op. Of de Caron-dynastie in de brigadekeuken nu ten einde is valt overigens nog te bezien. Want wie is er momenteel in opleiding in de keuken van de Blerickse brigade? Etienne Caron, de zoon van John. Als die geen zangneigingen krijgt, wordt hij wellicht ook nog eens Marechaussee kok”.
8 juni 1991: Sterk staaltje
“Een wachtmeester van de Koninklijke Marechaussee heeft vorige week op het NS-station in Venlo in z’n eentje vier vluchtende drugsmokkelaars gegrepen. De 28-jarige wachtmeester zag vrijdag een oudere man in de stationshal een verdacht pakketje aan iemand geven. De twee liepen vervolgens met het pakketje naar de bagagekluizen om het op te bergen. Toen de beambte hen aansprak, renden ze weg. De eerste man gooide onderweg het pakje weg. De Marechaussee greep hem in de kraag, boeide hem en rende achter de tweede aan. Die was naar een auto met Duits kenteken gerend die bij het station stond geparkeerd. Hij en de twee inzittenden daarvan maakten zich eveneens uit de voeten, maar de Marechaussee wist ook hen te grijpen. Zijn chef spreekt over een prima prestatie. Het pakje bevatte 840 gram hashish. Bovendien had een van de mannen 1,5 gram cocaïne bij zich. Uit verhoor bleek dat ze de drugs naar Duitsland wilden smokkelen. De vier, een 22-jarige Nederlander en een 52-jarige, 28-jarige en 19-jarige Duitser, zitten vast op de Marechaussee kazerne in Blerick”.
3 januari 1992: Marechaussees verlaten Korps
“De Venlose Politie raakt komend jaar de vier Marechaussees kwijt die bij het Korps zijn gedetacheerd. Politiechef commissaris R. Boelens heeft dat gistermiddag meegedeeld in zijn nieuwjaarsrede. Ze moeten terug naar het ‘Wapen’ vanwege een interne reorganisatie. Drie van de vier Marechaussees in Boelens’ Korps werken bij de vreemdelingendienst, die vanwege de schorsing van de chef onderbezet is. De vierde werkt bij het drugsteam. Boelens uitte zijn waardering voor deze mensen, die volgens hem jarenlang prima werk hebben gedaan.
De Koninklijke Marechaussee is bezig met het overplaatsen van mensen van de grens naar brigades in het binnenland, omdat over een jaar de controle aan de EG-binnengrenzen wegvalt. De brigade in Blerick wordt daardoor systematisch uitgedund.
Waarschijnlijk gaat de eerste Marechaussee over een maand weg. Zijn collega’s volgen over maximaal een half jaar”.
22 december 1992: Hoog water
“Door de overstromingen van de Maas werd ook het brigadegebouw van de Koninklijke Marechaussee Venlo bedreigd. Het brigadegebouw ligt op een hoogte van 18.20 meter NAP. Door het crisiscentrum Venlo werd bekend gemaakt dat hedenavond de Maas een hoogte van 18.40 meter NAP3 zal bereiken. Met behulp van personeel van de ‘Frederik Hendrik kazerne’ Venlo werden alle deuren en roosters van het brigadegebouw beveiligd met zandzakken. Kwetsbare apparatuur werd naar de eerste etage gebracht. Overtollige voertuigen evenals wapens en munitie werden overgebracht naar de brigade Weert. Omdat de verwarmingsketel in een kelder onder het brigadegebouw stond, werd er rekening mee gehouden dat deze apparatuur vroegtijdig zou worden uitgeschakeld.
Technische inrichtingen betreffende de elektriciteitsvoorziening bevonden zich op een lager gelegen gedeelte van de ‘Frederik Hendrik kazerne’ en er werd eveneens rekening gehouden met een totale elektriciteitsuitval. Als door de combinatie van hoog water en elektriciteitsuitval of andere factoren, een langer verblijf in het brigadegebouw niet verantwoord was, werd er uitgeweken naar de doorlaatpost Venlo-Autoweg aan de E-34.
Twee collega’s, te weten Eric Korenblik (wonende te Venlo) en Pim Remmen (wonende te Arcen), moesten evacueren. Voor wat betreft de brigade Venlo, bleef het bij de genomen voorzorgsmaatregelen. De Verwarmingskelder en de brigadekelder stonden 1.45 meter onder water”.
29 april 1993: Verdwijnende Oostgrens
“Nu gaat iedereen er vanuit dat de grens open is. Niemand die beseft dat de personencontrole aan de oostgrens nog steeds bestaat. Dat verklaart volgens het grensbewakingspersoneel het toenemend aantal inreisweigeringen en processen-verbaal wegens drugs- en wapenbezit, vervalste- of valse reisdocumenten dit jaar. Een kop in het ‘Dagblad voor Noord-Limburg’: “Grensstreek goudmijn voor geboefte”. Na het wegvallen van de grenscontrole is de D(rogenfahrten)-trein de ‘junkexpres’ voor vele verslaafden uit het Ruhrgebied hét aangewezen vervoermiddel naar het ‘drugs-Mekka’ Venlo. “Het is dweilen met de kraan open, maar we blijven dweilen”, verzucht de brigadecommandant kapitein van der Starre. Een ‘patrouille’ van de Marechaussee op het station Venlo onderkent tijdens een steekproefcontrole 24 Duitsers zonder geldige inreispapieren, 1 Afgaan, 2 Joegoslaven, 2 Kroaten en 1 Roemeen, allen zonder geldig visum en 3 processen-verbaal wegens drugsbezit”.
05 mei 1994: Vreemdelingentoezicht
“Deze week begint personeel van de brigade Koninklijke Marechaussee met het Mobiel Toezicht Vreemdelingen (MTV), een nieuwe taak in de grensstreek van de Belgische en Duitse grens. Om de sterk verhoogde instroom van asielzoekers en vluchtelingen in ons land terug te dringen, worden waarnemingspunten ingericht van waaruit de in het achterland opererende groepen MTV kunnen worden gewaarschuwd. De waarneming bewijst dat de asielzoeker uit een veilig land komt en dus daar asiel had kunnen aanvragen”.
12 januari 1995: Nieuwbouw Regiopolitie
“In maart moet de bouw van een nieuw bureau voor de Regiopolitie Limburg-Noord aan de Venlose Rijnbeekstraat beginnen. Tegelijkertijd wordt het bestaande districtsbureau op hetzelfde terrein intern verbouwd. De ontwerpen zijn klaar en eind deze maand wordt bekend welke aannemer de klus gaat klaren. Het wachten is op de bouwvergunning en een wijziging van het bestemmingsplan.
De wijziging van het bestemmingsplan is noodzakelijk omdat op de bewuste plek een Marechausseebrigade was gepland. Met de bouw van die brigade is in 1988 zelfs daadwerkelijk begonnen. Toen bleek dat de Marechaussee Venlo sterk moest inkrimpen, na het wegvallen van de Europese binnengrenzen, werden de bouwwerkzaamheden stilgelegd. In 1991 was de brigade definitief van de baan en uiteindelijk werd de grond gekocht door de Regiopolitie Limburg-Noord.
De nieuwbouw van de Regiopolitie krijgt een kleinere oppervlakte dan de ooit op hetzelfde perceel geplande Marechausseebrigade. Op de resterende grond wordt extra parkeerruimte gecreëerd. De totale bouwkosten van het project bedragen ongeveer 12 miljoen gulden”.
Niets van deze pagina mag worden:
- Gekopieerd;
- Verveelvoudigd;
- Opgeslagen in een geautomatiseerd bestand;
- Openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, hetzij mechanisch, hetzij door opnamen of op enige andere manier,
zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeverij.
© 2005 Uitgeverij
F.H.J. Schallenberg
ISBN 90-9019389-8 /
NUR 680
Alle rechten
voorbehouden.
